sobota, 9 czerwca 2012

Frigg


Frigg (Ukochana), Frige, Frija i Frea. Zwana również Hlin (Obrończyni, Tworząca Spokój)

Frigg jest patronką ogniska domowego, małżeństwa i porodów. To dobra i mądra bogini, która zna przyszłe losy ludzi i bogów, jednak ich nie ujawnia. Snorri nazywa ją „królową (drotning) Asów i Asynji”. Taką czcią jak ta bogini cieszy się jeszcze tylko Freja. Do obu bogiń ludzie zwracają się z prośbą o pomoc przy połogu.

Jest córką Fjörgynna, który prawdopodobnie pierwotnie był bogiem gromów i partnerem Fjörgyn, czyli Jörd – bogini ziemi, później matki Thora. Małżonkiem Frigg jest Odyn, z którym ma syna Baldra i prawdopodobnie Höda. Podczas którejś przeciągającej się nadmiernie nieobecności męża została wspólną żoną jego dwóch braci – Wilego i We, aż do powrotu Odyna.
W późnej mitologii skandynawskiej wyraźnie podkreśla się, iż jest ona wzorową żoną i matką. W Anglii natomiast Aelferic określą ją jako „bezwstydną boginię, zwaną Wenus lub po duńsku Frigg”, „która była kobietą tak bezwstydną w swej rozpuście, że spała ze swym ojcem i bratem”. Planeta Wenus to Friggjarstarna (Gwiazda Frigg).

Siedzibą Frigg w Asgardzie jest przepiękny pałac Fensalir (Błotniste Sale (?)). Mimo specyficznej nazwy „bagienne domostwo” uważa się za najwspanialszą z siedzib bogiń. Dziwnym wydaje się fakt, iż Snorri w Grimnismal nie wspomina o Fensalir podczas wymieniania posiadłości innych bogów. Mówi natomiast o Sökkwabekk (Pogrążony w Strumieniu), czwartej z kolei siedzibie, gdzie „strumień cichą falą szumi” a zaczerpnięty z napój (mądrości?) codziennie piją ze złotych pucharów Odyn i Sága (Jasnowidząca (?)). Być może Sága to poetycki przydomek Frigg odnoszący się do jej zdolności widzenia przyszłości. Nazwa pałacu nawiązuje do tej samej strefy, co dom Frigg, poza tym zamieszkuje go wspólnie z Odynem, więc teoria utożsamiania Sági z Frigg wydaje się bardzo prawdopodobna. Według innych badaczy przydomek ten tłumaczony jest jako Głosząca ((staronordyckie słowo saga oznacza opowieść, wydarzenie, waśń), co nie pasuje do małżonki Odyna, gdyż wyraźnie zaznacza się, że nie głosi ona proroctw (mimo iż przyszłość zna).

Podobnie jak Freja posiada również szatę z sokolich piór umożliwiającą zmianę postaci i latanie (oraz być może odmładzającą).
Wspólnie z małżonkiem zasiada czasami na Hlidskjalf (Baszta Strażnicza, Stroma Skała), z którego widać wszystkie dziewięć swiatów. Frigg i Odyn często rywalizują ze sobą, np. sprawa zwycięstwa Longobardów czy wychowanie Agnara i Geirröda. Bogini okazuje się skuteczniejsza w obu przypadkach.

Zaufane służki Frigg to Fulla i Gna. Fulla nosi kufer bogini i zajmuje się jej obuwiem. Zna najskrytsze tajemnice Frigg i pomaga jej w realizacji pomysłów, nawet w podstępie, który kończy się uwięzieniem Odyna przez Geirröda. W Drugim zaklęciu merseburskim Fulla (Volla) określana jest jako siostra Frigg. Skaldowie Gisli i Eyvind opisują ją (Fullę) w złotej opasce na włosach. Gna jest posłanniczką Frigg. Posiada konia o imieniu Hofvarpnir (Ten, co szybko zmienia podkowy), który potrafi biegać po morzu i niebie. Gna podróżuje po 9 światach, jej opis przypomina opisy walkirii. Imię Fulli oznacza obfitość. To samo można powiedzieć o imieniu Gny wywodzącym się od ganaha. Być może obie te postacie są tożsame.

W micie o Baldrze zmusza wszystkie istoty do złożenia przysięgi, że nie uczynią mu krzywdy. Może to oznaczać, że posiada niezwykłe umiejętności magiczne pozwalające jej podporządkować inne istoty swojej woli. Po śmierci Baldra wysyła do Hel Hemroda, by spróbował odzyskać go z zaświatów. Śmierć syna pogrąża Frigg w głębokim płaczu. Drugim powodem jej smutku będzie śmierć męża podczas Ragnarök.



Brak komentarzy:

Prześlij komentarz